"Антиквар" журнали. antikvar.ua сайти фотосурати
Киев санъат галереясида «Антиквар» журналининг «Украина рассомларининг Самарқанд достони: 1941-1944 йиллар» деб номланадиган 133-сони тақдим этилди. Бу ҳақда Украинанинг Ўзбекистондаги элчихонасининг Facebook (РФда экстремистик деб тан олинган Meta копрациясига тегишли тармоқ) даги расмий саҳифасида сўз юритилган.
Нашрда Украинадан Ўзбекистонга ўнлаб олий ўқув юртлари, жумладан, Киев ва Харьков санъат институтлари, шунингдек, украиналик рассомлар, олимлар, ўқитувчилар ва тадбиркорларнинг эвакуация қилиниши ҳақида сўз боради. Эвакуация қилинган украиналик рассомларнинг ҳаёти ва кундалик ҳаёти ҳақидаги хотиралар, санъатшуносларнинг «ўзбек даври»даги рангтасвир ва график асарлари ҳақидаги мақолалари ва бошқа материаллар тақдим этилган.
«Бу қадимий Осиё шаҳрида украиналик рассомлар (ўқитувчилар ва талабалар) кўплаб рангтасвир ва графика ишларини яратганлар. Ўзбек даври асарларининг аксарияти рассомлар оилаларида сақланади. Шу сабабли, ХХ аср ўрталарида Украина санъатининг улкан қатлами ҳатто мутахассислар учун ҳам деярли номаълум бўлиб қолмоқда. Бироқ, бу асарларда украиналикларнинг экзотик Шарқни бадиий тафаккур этиши, даврнинг ниҳоятда қимматли далиллари акс этган», — дейилади аннотацияда.
Алоҳида таъкидланишича, «Антиквар»нинг 18 йиллик фаолияти давомида биринчи марта нафақат украинча, балки алоҳида тираж ўзбек тилида ҳам чоп этилган.
Лойиҳа куратори санъатшунос Галина Алавердова, журналнинг ушбу сонининг меҳмон муҳаррири эса Украинанинг Ўзбекистондаги элчиси Николай Дорошенко бўлган. Тақдимотда, шунингдек, Ўзбекистоннинг Украинадаги элчиси Алишер Курманов, Ўзбекистон-Украина ишбилармонлар кенгаши ҳамраислари ва нашр ҳомийлари Зафар Хашимов ва Олег Ревчук, «Антиквар» журнали бош муҳаррири Анна Шерман, украиналик рассомларнинг фарзандлари ва набиралари, шунингдек, замонавий украин рассомлари иштирок этдилар.
Тақдимот билан бир қаторда украиналик рассомларнинг Самарқандга бағишланган кўргазмаси ҳам очилди. Кўргазманинг биринчи қисмида ўзбек даврининг 20-аср ўрталарига оид рассомлар Сергей Шишко, Константин Елева, Александр Сиротенко, Василий Мироненко, Иван Красний, Слава Лившиц, Леонид Чернов, Владимир Яценко ва Дина Фруминанинг оммага таниш бўлмаган асарлари тақдим этилган. Иккинчи қисмда замонавий рассомлар: Матвей Вайсберг, Алексей Аполлонов ва Елена Придуваловаларнинг 2023 йили Ўзбекистонга саёҳати чоғида яратилган асарлари ўрин олган.
«Ушбу лойиҳа Иккинчи жаҳон уруши даврида украиналикларга самимий ва эътибор билан муносабатда бўлган ўзбек халқига миннатдорлик ишорасидир. Бу нафақат меҳмондўстлик анъаналарини, балки юксак маданиятни ҳам англатади», — деди Украинанинг Ўзбекистондаги элчиси Николай Дорошенко «Газетой.uz» билан суҳбатда.
