Қирғизистон Энергетика вазирлиги видеосидан кадр
Қирғизистон ҳукумати мамлакатдаги барча майнинг-фермалари фаолиятини 2026 йил март ойи охиригача тўхтатди. Ушбу қарор сув сатҳининг пастайгани ва гидроэлектростанцияларда ишлаб чиқариш камайгани туфайли электр энергияси тақчиллиги юзага келгани сабаб қабул қилинди, деб хабар беради 24.kg.
Бош вазир ўринбосари ва Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси (МХДҚ) раҳбари Камчибек Ташиев ферманинг тўхтатилиши электр тармоғини барқарорлаштиришга қаратилган зарур чора эканини айтди. У ҳар қандай рухсатсиз ускунани ишга тушириш жиноий жавобгарлик билан тугашидан огоҳлантирди.
Ташиев истеъмолчиларни электрдан узиш режалаштирилмаганини таъкидлади ва фуқароларни электр энергиясидан тежамлироқ фойдаланишга чақирди.
«Ҳеч ким атайлаб электр энергиясини ўчирмайди. Худо хоҳласа, етарли электр энергияси бўлиши керак. Шунга қарамай, эҳтиёт бўлайлик ва токни тежайлик», — деди Бош вазир ўринбосари. Унинг таъкидлашича, сув сатҳининг пастлигига қарамай, ҳукумат қиш мавсумини электр узилишларисиз ўтказишга умид қилмоқда.
Қирғизистон Энергетика вазирлиги Миллий электр тармоғи ходимларининг майнинг ускуналарини муҳрлаётгани акс этган видеони эълон қилди. Видеода мутахассислар иншоотларни бутунлай электрдан узиб, уларнинг қайта уланишига тўсқинлик қилувчи муҳрларни ўрнатаётгани кўрсатилган.
Энергетика вазири Таалайбек Ибраевнинг тушунтиришича, электр энергиясини ўчириш тўғрисидаги қарор Токтоғул гидроэлектр иншоотидаги сув захираларини сақлаб қолиш ва куз-қиш даврининг барқарорлигини таъминлаш учун қабул қилинган. Унинг ҳисоб-китобларига кўра, электр тармоғи келгуси баҳоргача барқарорлашмайди. Вазирлик криптовалюта ишлаб чиқариш ускуналари тармоққа катта юклама бўлаётгани ва уларни вақтинчалик ўчириш зарур эканини таъкидлади.
Шу билан бирга, расмийлар давлат идораларида энергия тежаш чораларини кучайтирдилар. Барча идораларда соат 18:00 дан кейин чироқлар ва электр жиҳозлари ўчирилиши шарт. Ташиев шунингдек, энергиядан самарасиз фойдаланишни айтиб, тунда биноларни кондиционер билан иситишни тўхтатишни талаб қилди.
«Баъзи давлат идоралари иситиш учун тун бўйи кондиционерларни ишга туширмоқда. Бундай бўлмаслиги керак. Энергетика ходимлари бу вазиятни қатъий назорат қилишлари лозим», — деди Бош вазир ўринбосари.
Ташиев шунингдек, кафелар, ресторанлар ва тунги клубларни соат 22:00 дан кечиктирмай ёпишни талаб қилувчи Вазирлар Маҳкамасининг амалдаги қарорини эслатди. Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси раҳбари қоидабузарлик юз берганда объектлар электр энергиясидан узиб қўйилиши билан жазоланишини айтди.
«Энди мен расман кўрсатма бераман: барча байрамлар, кўнгилочар тадбирлар, кафелар, ресторанлар ва тунги клублар соат 22:00 дан сўнг ёпилиши керак. Агар кимдир бунга риоя қилмаса, уни электрдан узилади», — деди у.
Президент Садир Жапаров илгари мамлакат энергетика сектори зарар кўраётгани ва фақат 2027 йилга келиб даромадга эришишини таъкидлаган эди. У аввалги «чексиз тариф» амалиётини бекор қилди ва аҳолини электр энергиясини тежашга чақирди, ҳар бир киловатт-соат учун Токтоғул сув омборидаги сув ресурсларидан фойдаланишга тўғри келишини таъкидлади. Давлат раҳбарининг сўзларига кўра, дарёдаги сув сатҳи ўтган йилга нисбатан икки миллиард кубометрга паст, бу эса республикани электр тармоғини қўллаб-қувватлаш учун ташқиридан электр энергияси сотиб олишга мажбур қилмоқда.
Бишкек электр тармоқлари компанияси мутахассисларининг хабар беришича, автоматлаштирилган ёритиш тизимларининг жорий этилиши истеъмолни сезиларли даражада камайтирди. Компаниянинг ишлаб чиқариш ва техник бўлими бошлиғи Замирбек Темирбековнинг сўзларига кўра, маъмурий биноларга 110 та ҳаракат сенсори ўрнатилиши йилига 5500 киловатт-соатни тежашга имкон берган. Унинг таъкидлашича, бундай чоралар мактаблар, болалар боғчалари ва касалхоналарга ҳам татбиқ этилиши режалаштирилган бўлиб, у ерда сенсорларни жорий этиш харажатларни сезиларли даражада тежашга олиб келади.
Таълим вазирлиги ҳам мактабларда энергия тежаш режимини жорий этди, бу эса электр энергиясини дарслар тугаганидан сўнг бир соатдан кечиктирмай ўчиришни талаб қилади. Бу чекловлар коммунал хизматлар ёки ётоқхоналарга тааллуқли бўлмайди. Бироқ, баъзи Бишкек аҳолиси электр энергиясининг эрта ўчирилаётганидан шикоят қилишди, бу эса иккинчи сменада дарслар ва дарсдан ташқари машғулотларнинг бекор қилинишига олиб келган. Бунга жавобан шаҳар маъмурияти таълим жараёни қисқартирилмагани ва барча дарслар белгиланган тартибда ўтказилаётганини таъкидлади.
