Ўзбекистон президенти матбуот хизмати фотосурати
13 октабрь куни Бишкек шаҳрида Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигига (МДҲ) аъзо давлатлар раҳбарлари Кенгашининг мажлиси бўлиб ўтди.
Ҳамдўстлик мамлакатлари раҳбарларининг саммити тор доирадаги учрашув билан бошланди. Унда МДҲ Бош котиби Сергей Лебедев ҳамда 8 давлат президентлари: Озарбайжондан Илҳом Алиев, Беларусдан Александр Лукашенко, Қозоғистондан Қосим-Жомарт Тўқаев, Қирғизистондан Садир Жапаров, Россиядан Владимир Путин, Тожикистондан Эмомали Раҳмон, Туркманистондан Сердар Бердимуҳамедов, Ўзбекистондан Шавкат Мирзиёев иштирок этди.
Саммит иштирокчилари МДҲ доирасидаги кўп қиррали муносабатларнинг ҳолати ва истиқболлари юзасидан фикр алмашдилар, ҳамкорликнинг долзарб масалалари ва халқаро кун тартибини муҳокама қилдилар.
Жумладан, Қосим-Жомарт Тўқаев геосиёсий қарама-қаршиликларнинг кучайиши ҳақида гапирар экан, жаҳон иқтисодиётида ўзгарувчанлик кучайганини таъкидлади.
«Қозоғистон, асосан, глобал савдо ва давлатлар фаровонлигига энг ҳалокатли салбий таъсир кўрсатадиган иқтисодий санкциялардан фойдаланишга қарши», – деди Қозоғистон президенти.
Шунингдек, у Яқин Шарқдаги вазият ҳақида гапирди.
«Қозоғистон долзарб халқаро муаммоларни ҳал қилишда террорчилик усулларидан фойдаланишга кескин қарши. Сиз ўнлаб йиллар давомида ҳал этилмаган вазифаларга эришиш учун тинч аҳолига нисбатан зўравонлик ёки террористик ҳаракатларга мурожаат қила олмайсиз. Буни ҳеч қандай тарзда оқлаб бўлмайди», – деди Қосим-Жомарт Тўқаев.
У Қозоғистон халқаро муносабатларда адолат тамойилини ўрнатиш, уларни халқаро ҳамжамиятнинг барча аъзоларининг ҳуқуқий ва суверен ҳуқуқларини ҳисобга олган ҳолда демократлаштириш тарафдори эканини таъкидлади.
Ўзбекистон президенти МДҲ платформасидан потенциал имкониятларни биргаликда баҳолаш ва мувофиқлаштирилган чора-тадбирларни амалга ошириш муҳимлигини алоҳида таъкидлади. У янги узоқ муддатли кўп томонлама кун тартибини ишлаб чиқиш учун МДҲ давлатларининг етакчи таҳлил марказлари ва экспертлари конференциясини ташкил этишни таклиф қилди. Шавкат Мирзиёев МДҲда истисно ва чекловларсиз тўлақонли эркин савдо зонасини тезроқ шакллантириш муҳимлигига эътибор қаратди ва тегишли келишув қоидаларини қайта кўриб чиқишни таклиф қилди.
Саммит чоғида Ўзбекистон президентига дўстлик, яхши қўшничилик ва кўп қиррали ҳамкорлик муносабатларини мустаҳкамлашга қўшган улкан ҳиссаси учун ташкилотнинг олий мукофоти – МДҲ «Ҳурмат белгиси» ордени топширилди.
Саммит якунлари бўйича 17 та ҳужжат имзоланди, жумладан:
👉 Рус тили бўйича халқаро ташкилотни ташкил этиш тўғрисидаги келишув;
👉 МДҲ иштирокчилари давлат раҳбарларининг рус тилини миллатлараро мулоқот тили сифатида қўллаб-қувватлаш ва тарғиб қилиш тўғрисидаги баёноти;
👉 кўп қутбли дунёда халқаро муносабатлар бўйича баёнот;
👉 инсон ва фуқароларнинг диний эътиқод эркинлиги ҳуқуқини ҳимоя қилиш тўғрисидаги баёнот;
👉 давлат бошқарувида рақамлаштириш соҳасида ҳамкорлик тўғрисидаги баёнот ва бошқа ҳужжатлар.
МДҲга раислик 2024 йил 1 январдан Россияга ўтади. Ҳамдўстлик раиси сифатида Россия Федерацияси иқтисодий интеграцияни, жумладан, рақамлаштириш, энергетика, саноат ва қишлоқ хўжалиги кооперацияси, транспорт ва коммуникациялар, экология ва инновациялар соҳаларида ўзаро ҳамкорликни чуқурлаштиришга устувор аҳамият беришни режалаштирмоқда.
«Умуман олганда, Россия, албатта, Ҳамдўстликнинг дўст давлатлар ва халқаро ташкилотлар билан алоқаларини ривожлантириш учун барча саъй-ҳаракатларини давом эттиради. Шу муносабат билан биз бугун қабул қилинган МДҲда кузатувчи ва ҳамкор мақомларини белгилаш тўғрисидаги қарорни ҳам олқишлаймиз», — деди Владимир Путин.
МДҲнинг навбатдаги саммити 2024 йил 8 октабр куни Москвада ўтказилиши режалаштирилган.
ℹ️ Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги (МДҲ) собиқ Совет Иттифоқининг аксарият республикаларини бирлаштиради. Аввалига 15 собиқ иттифоқ республикасидан 11 таси ташкилотга аъзо бўлишга розилигини билдирди (Болтиқбўйи мамлакатлари – Латвия, Литва ва Эстония бундан мустасно эди). 2008 йили Грузия МДҲ таркибидан чиқди, 2014 йили Украина, 2023 йили Молдова ташкилотдан чиқиш жараёнини бошлади. Шундай қилиб, ҳозирда МДҲнинг 9 та давлати: Озарбайжон, Арманистон, Беларусь, Қозоғистон, Қирғизистон, Молдова, Тожикистон, Туркманистон ва Ўзбекистоннинг тўлиқ аъзоси ҳисобланади. Ташкилотнинг олий органи МДҲ Давлат раҳбарлари кенгаши ҳисобланади.
