«Толибон»* радикал ҳаракати вакиллари Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлигига Мозори Шариф шаҳридаги шоир Алишер Навоий ҳайкали буткул вайрон қилингани ҳақидаги маълумотни тасдиқлади. Афғонистон ҳукумати бу ҳолатдан афсусда эканини билдириб, мутафаккирга янги ҳайкал ўрнатишга ваъда берди, деб хабар қилади Ўзбекистон дипломатик маҳкамаси матбуот котиби Аҳрор Бурхонов ўзининг Telegram-каналида.
Бир неча кун аввал Афғонистон матбуотида 17 йил аввал Мозори Шарифда ўрнатилган Алишер Навоий ҳайкали вайрон қилингани ҳақида хабарлар пайдо бўлганди. Бундан ташқари, у илгари қисман шикастланган бўлган, аммо ҳозир у бутунлай вайрон қилинган. Толиблар ҳаракати афғон ўқитувчилари ва туркий миллатга мансуб сиёсатчиларнинг ғазабини қўзғатган. Уларнинг таъкидлашича, толиблар нафақат бошқа этник гуруҳларнинг маънавий қадриятлари ва инсониятнинг тарихий ютуқларига эътибор бермаяпти, балки мамлакатнинг маданий ва тарихий ўзига хослигини йўқ қилиш ва камситиш билан ҳам шуғулланмоқда.
Бу хабар Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлигида савол уйғотди ва толиблардан вазиятга ойдинлик киритиш сўралди. Афғонистон ҳукумати ёдгорлик ўрнатилган жой «буюк олим хотирасига тўғри келмаслиги» сабабли шаҳар ҳокимияти томонидан бузиб ташлангани билан изоҳланган. Радикал ҳаракат вакиллари таъкидлашича, объектни демонтаж қилиш ишлари Афғонистон Маданият ва ахборот вазирлиги ҳамда жамоатчиликнинг розилигисиз амалга оширилган.
Шу билан бирга, толиблар қўшни давлатни Алишер Навоий хотираси нафақат Ўзбекистон, балки Афғонистон халқи учун ҳам муҳим эканига ишонтиради. Шу муносабат билан Мозори Шарифда шоир ва мутафаккирнинг янги ҳайкали ўрнатилиши, шунингдек, ёдгорлик мажмуаси барпо этиладиган ҳудудга унинг номи берилиши маълум қилинди.
21 август куни Nova24.uz ахборот агентлиги Афғонистон ОАВларига таяниб, Мозори Шарифда Алишер Навоий ҳайкали қурилишини бошлаш маросими бўлиб ўтгани ҳақида хабар берди. Тадбирда маҳаллий маъмурият вакиллари, Ўзбекистон Бош консуллиги ходимлари иштирок этган. Қайд этилишича, бўлажак ёдгорлик қурилишидаги рамзий дастлабки тошлар қўйилгандан сўнг йиғилганлар жамоавий дуо тиловат қилишган.
*Кўпгина мамлакатларда террорчи сифатида тан олинган ва тақиқланган ташкилот.