Эрон президентининг Ўзбекистонга расмий ташрифи чоғида товар айирбошлаш ҳажмини 1 миллиард долларга етказиш бўйича келишувларга эришилди, деб хабар қилди Ўзбекистон президенти матбуот хизмати.
Эрон Ислом Республикаси Президенти Иброҳим Раисий 14 сентябрь куни Самарқандга келди. Унинг ўзбекистонлик ҳамкасби Шавкат Мирзиёев ташриф тарихий хусусиятга эга эканини таъкидлади. Мамлакатлар ўртасидаги дипломатик муносабатларнинг 30 йиллик фаолияти давомида Эрон президентлари Ўзбекистонга икки марта расмий ташриф билан келишган – 1993 йил октябр да (Али Акбар Ҳошимий Рафсанжоний) ва 2002 йил апрелда (Муҳаммад Хотамий). Ўзбекистоннинг биринчи президенти Ислом Каримов Эронга тўрт марта ташриф буюрган: икки марта расмий ташриф билан (1992 ва 2003 йиллар) ва икки марта Иқтисодий ҳамкорлик ташкилоти саммитларида (ЭКО, 1996 ва 2003 йиллар) иштирок этган. Шавкат Мирзиёев ҳали мамлакат президенти сифатида Эронга бормаган.
Музокараларда президентлар савдо кўрсаткичлари ва ҳамкорлик лойиҳалари кўпайганини таъкидладилар. Ўтган йили товар айирбошлаш ҳажми 73 фоизга, жорий йил бошидан буён 15 фоизга ошган. «Дунё» маълумотларига кўра, 2021 йили ўзаро товар айирбошлаш ҳажми 430 миллион долларга етган.
Раисий ва Мирзиёев қишлоқ хўжалиги, фармацевтика, нефть-газ саноати, қурилиш материаллари ва металл буюмлар ишлаб чиқариш, илм-фан ва инновациялар соҳасидаги ҳамкорлик лойиҳаларини муҳокама қилди. Қўшма саноат кластерларини ташкил этиш орқали ишлаб чиқаришни маҳаллийлаштириш истиқболлари кўриб чиқилди.
Транспорт-логистика соҳасидаги ҳамкорликка алоҳида эътибор қаратилди. «Ўзбекистон – Туркманистон – Эрон» йўли орқали автотранспортда юк ташишни йўлга қўйиш, «Чобаҳор» порти салоҳиятидан самарали фойдаланиш, юклар олиб кирилиши ва транзити шароитларини енгиллаштириш бу борадаги имкониятларнинг кенгайишига хизмат қилиши айтиб ўтилди.
Президентлар минтақалар ўртасида иқтисодий, туризм ва маданий алоқаларни фаоллаштириш муҳимлигини таъкидлаб, Афғонистон муаммоси юзасидан фикр алмашдилар.
Музокаралар натижасида 18 та ҳужжат имзоланди, жумладан:
👉 президентларнинг қўшма баёноти;
👉 ишбилармон ва илмий доиралар, шунингдек, туристик гуруҳлар вакиллари учун виза тартибларини соддалаштириш бўйича келишув;
👉 дипломатик паспорт эгаларини виза талабларидан ўзаро озод қилиш тўғрисидаги келишув;
👉 2022-2025 йилларга мўлжалланган туризм соҳасида ҳамкорлик дастури;
👉 қишлоқ хўжалиги вазирликлари ўртасидаги келишув;
👉 Ташқи ишлар вазирликлари ўртасида 2022-2024 йилларга мўлжалланган ҳамкорлик дастури, шунингдек, турли соҳаларда бир қанча меморандумлар.
Видео
Иброҳим Раисининг Ўзбекистонда бўлиши дастуридан нафақат расмий ташриф, балки 15 сентябрь куни Самарқандда бошланган Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг (ШҲТ) икки кунлик саммитида иштирок этиш ҳам ўрин олган.
Бу саммитда Эрон кузатувчи давлат мақомини ШҲТга аъзо давлат мақомига ўзгартирди.
ШҲТ Бош котиби Чжан Минг 2022 йил 15 сентябрни ҳам Эрон, ҳам ташкилот учун муҳим кун деб атади ва Эроннинг аъзо давлатлар гуруҳига кириши Шанхай ҳамкорлик ташкилотини мустаҳкамлашини таъкидлади.