Шавкат Мирзиёев Конституцияда «Ўзбекистон – ижтимоий давлат» ғоясини мустаҳкамлаб қўйишни илгари сурди. Бу ҳақда республика президенти матбуот хизмати хабар беради.
Мирзиёев ижтимоий давлатда барча одамлар учун муносиб турмуш шароити яратилиши, ҳеч ким ўз муаммолари билан ёлғиз қолмаслигини таъкидлаб, Конституцияда давлатнинг қуйидаги мажбуриятларини акс эттиришни таклиф қилди:
👉 аҳолини уй-жой билан таъминлаш,
👉 оиланинг иқтисодий ва маънавий асосларини мустаҳкамлаш,
👉 болаларнинг манфаатлари ва ҳар томонлама ривожланишини таъминлаш учун барча шароитларни яратиш;
👉 ногиронларни қўллаб-қувватлаш,
👉 Инсон саломатлиги ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш.
«Бир сўз билан айтганда, давлатнинг эркаклар ва аёллар, оилалар ва болалар, ёшлар ва нуронийлар, ногиронлиги бор шахслар, мамлакатда ёки унинг ташқарисида бўлишидан қатъи назар, барча инсонлар ҳақида қайғуриши Конституцияда мустаҳкамланиши зарур», – деди Шавкат Мирзиёев.
Мамлакат Асосий қонунида маҳалланинг мақоми ва у билан ҳамкорлик қилиш жараёнида давлат органларининг вазифалари ҳам аниқ белгиланиши керак, деди Мирзиёев. Шу билан бирга, маҳалла давлат ҳокимияти органлари тизимига кирмаслиги, маҳаллий аҳамиятга молик масалаларни жойларда мустақил ҳал қилиши ва бу мақсадларда давлат томонидан қўллаб-қувватланиши принципини акс эттириш зарур.
Президент давлат ҳокимияти устидан халқ назоратини ўрнатиш зарурлигини ҳам таъкидлади.
«Конституцияга давлат органлари фаолиятида очиқлик, шаффофлик ва ҳисобдорликни, мазкур органларнинг ихчам ва тежамкор бўлишини таъминлаш юзасидан қоидалар киритишни таклиф қиламан», — деди Мирзиёев.
Президент яна бир қатор таклифлар киритди, жумладан:
👉 ҳукуматни шакллантириш ва унинг самарали фаолият юритишини таъминлашда Олий Мажлиснинг ваколатларини кенгайтириш;
👉 Вазирлар Маҳкамаси ва ҳокимликларнинг экология, ёшлар, оилани қўллаб-қувватлаш, ногиронлиги бўлган шахсларни ижтимоий ҳимоя қилиш, жамоат транспортини ривожлантириш, аҳолининг дам олиши учун зарур шароитлар яратиш, фуқаролик жамияти институтларини қўллаб-қувватлаш бўйича масъулиятини Конституцияда белгилаш;
👉 президент ваколатларининг бир қисмини парламентга ўтказиш (масалан, Коррупцияга қарши кураш агентлиги ва Ҳисоб палатаси раҳбарларини тайинлаш);
👉 Конституциядан ҳокимлар (бошқарувлар раҳбарлари) бир вақтнинг ўзида халқ депутатлари кенгашларига (кенгашларига) раҳбарлик қиладилар, деган қоида чиқариб ташлансин;
👉 Конституцияда қонунчилик таклифларини киритиш институтини мустаҳкамлаб қўйиш, бунинг натижасида халқ (камида 100 минг фуқаролар гуруҳи) қонун ташаббускори ҳуқуқига эга бўлади.
«Фарғона» бундан олдин Президентнинг Конституцияга Ўзбекистонда ўлим жазоси тақиқлаш, шахсни ушлаб туришда «Миранда қоидаси» қўллаш, шахснинг судлангани унинг қариндошлари ва бошқаларнинг ҳуқуқларини чеклаш учун асос бўлмаслигига доир таклифлари ҳақида хабар берган эди.
Конституциявий ислоҳотлар ҳақида Мирзиёев ўтган йил 6 ноябрь куни инаугурация маросимида эълон қилганди. Май ойида Конституциявий комиссия тузилди ва у аҳолининг барча қатламларидан Асосий қонунга ўзгартириш киритиш бўйича таклифларни йиғишни бошладт. 20 июнь ҳолатига кўра, комиссияга фуқаролардан деярли 48,5 мингта таклиф келиб тушган. Президент Конституцияга ўзгартиришларни референдум йўли билан қабул қилишни зарур, деб ҳисоблайди.