vb.kg сайти фотосурати
Қирғизистон президенти Садир Жапаров мамлакатнинг кўплаб шаҳарларида бозор савдогарларининг норозиликлари фонида патентларни бекор қилиш ва назорат-касса машиналарини (НКМ) жорий этиш масаласини ўрганиш бўйича махсус комиссия тузишни буюрди. Мутахассислар бу вазиятда ким ҳақ эканини аниқлаши керак — тадбиркорларми ёки ҳукуматми, деб ёзади давлат раҳбари матбуот котиби Аскат Алагозов ўзининг Facebookдаги (РФда экстремистик деб тан олинган Meta копрациясига тегишли тармоқ) саҳифасида.
Алагозовнинг эслатишича, айланмаси 8 миллион сўмдан (90 минг долларга яқин) кам бўлган тадбиркорлар солиқ тўламайди. Бу янги бошловчи ва кичик савдогарларни қўшимча харажатлардан озод қилиш ва оёққа туришларига ёрдам бериш учун амалга оширилади. Бироқ, мулозим қайд этганидек, тадбиркорлар кам фойда кўраётганиини қайд этсаларда, лекин жойларда 50-100 миллион сўм (560 минг доллар — 1,1 миллион доллар) даромадга эга экани маълум бўлган. Молиявий оқимларнинг шаффофлигини таъминлаш учун назорат-касса машиналаридан мажбурий фойдаланишни жорий этиш зарур, — дея хулоса қилади Садир Жапаров матбуот котиби.
Унинг қўшимча қилишича, Вазирлар Маҳкамасининг патентларни бекор қилиш ва назорат-касса машиналарини жорий этиш тўғрисидаги қарори асослими ёки норозилар талабини инобатга олиб, савдогарларнинг солиққа тортиш тизимини ўзгартирмаслик керакми, буни махсус комиссия ҳал қилади. Бироқ, Алагозов экспертлар ишини якунлаш муддатини кўрсатмаган.
Ўз навбатида, 2 декабрь куни Қирғизистон Бош вазири Оқилбек Жапаров бозорлар, савдо мажмуалари ва касаба уюшмалари вакиллари билан учрашув ўтказган. Унинг тушунтиришича, одамларнинг солиқ ислоҳотларига нисбатан «бузиқ қарашлари» «оммавий тушунтириш ишларининг йўқлиги» туфайлидир. Ҳукумат раҳбари кичик савдо айланмасига эга тадбиркорлар фискал тўловлардан озод этилганини эслатган. У солиқ тизими билан интеграциялашган ва НКМ орқали савдоларни ҳисобга олиш учун зарур бўлган ҳисобварақларни очишни тезлаштириш, электрон ҳисобварақ-фактура ва йўл варақаларини тайёрлашни соддалаштириш бўйича топшириқ берганлигини алоҳида таъкидлаган.
Айни пайтда савдо мажмуалари раҳбарияти ўтган ҳафтада нафақат Вазирлар Маҳкамаси раиси билан учрашувда иштирок этган. Маҳаллий матбуотнинг ёзишича, Бишкекдаги тўртта бозор касаба уюшмалари раҳбарлари Миллий хавфсизлик давлат қўмитасига сўроққа чақирилган. Аламедин бозори вакили Гулжан Эргешованинг айтишича, терговчиларни одамлар нима учун намойишга чиқишмоқда, уларни ким уюштирмоқда, бу митинглар ортида қандайдир кучлар борми, деган саволлар қизиқтирмоқда. Аёл савдогарларнинг ўзлари йиғилишлар ўтказишини, чунки улар ўз позицияларини билдириш ҳуқуқига эга эканини айтган. Оқибатда Эргешова олти соатлик «суҳбат»дан сўнг қўйиб юборилган, у қандайдир ҳужжатни имзолашга мажбур бўлган ва махсус хизматдагилар айтилмаганидек, у билан МХДҚ биносини тарк этади.
Намойишлар бугун, 4 декабрь куни ҳам давом этган. Тўқмоқ, Қора-Балта ва Бишкек бозорларида тадбиркорларнинг тинч йиғинлари ўтаётгани хабар қилинади. Пойтахтда «Дордой Моторс» автомобиль эҳтиёт қисмлари бозори ва «Кудайберген» бозори сотувчилари иш ташлашган. Намойишчилар эртага қадар савдо нуқталарини ёпишга қарор қилишган.
Аввалроқ Бишкек полицияси 30 ноябрь куни «Дордой» бозоридаги митинг чоғида республика ҳукумат аппарати ходимини уриб юборган савдогарлардан бирини қўлга олгани ҳақида хабар берилган эди.
ℹ️ Қирғизистон ҳукумати бир неча йиллардан бери бозор савдогарларини назорат-касса машиналари (НКМ), электрон товар-транспорт қоғозлари (ЭТТҚ) ва электрон-ҳисоб фактуралардан (ЭҲФ) фойдаланишга ундаб келади. Тадбиркорлар янгиликка салбий муносабатда бўлишмоқда – бутун мамлакат бўйлаб норозилик намойишлари бўлиб ўтмоқда.
Бундан ташқари, 2024 йил 1 январдан бошлаб республикада савдо фаолияти учун патентлар амал қилиши тўхтайди. Шу билан бирга, Иқтисодиёт вазирлиги йиллик айланмаси 8 миллион сўмдан (90 минг долларга яқин) кам бўлган тадбиркорлар назорат-касса машинасидан фойдаланиш шарти билан солиқ тўлашдан озод қилинишига ойдинлик киритди.
