Азизбек Урунов. Жаҳон банки матбуот хизмати фотосурати
Ўзбекистон Президентининг Жаҳон савдо ташкилоти (ЖСТ) бўйича махсус вакили Азизбек Урунов АҚШ янги маъмуриятининг импорт товарларга божлар жорий этиш тўғрисидаги қарорида ижобий томонларни кўрди.
Уруновнинг сўзларига кўра, Ўзбекистон экспортининг деярли 1 фоизи Қўшма Штатлар ҳиссасига тўғри келади, бу эса янги тарифларнинг республика иқтисодиётига таъсирини минималлаштиради. Ўзбекистон маҳсулотларининг асосий бозорлари Евроосиё минтақаси бўлиб қолмоқда, жумладан, Хитой, Туркия ва Қозоғистон.
Шу билан бирга, мамлакат тўқимачилик ва тикувчилик саноати янги вазиятдан фойда олиши мумкин. Дунёнинг йирик тўқимачилик ишлаб чиқарувчилари учун Ўзбекистонникидан (10%) сезиларли даражада юқори тарифлар белгиланди: Хитойга – 34%, Ветнамга – 46%, Бангладешга – 37%, Ҳиндистонга – 26% ва ҳоказо. Бу инвестицияларни жалб қилиш ва ўзбек маҳсулотлари экспортини кенгайтириш учун қулай шарт-шароит яратади, деди Урунов.
Унинг сўзларига кўра, АҚШ томонидан ЖСТ доирасида йўл қўйилган божлардан баландроқ божларни бир томонлама киритиши кўп томонлама савдо тизими қоидаларини қўпол равишда бузиш ҳисобланади. Шу билан бирга, АҚШ ушбу божларни ЖСТнинг айрим аъзолари — йирик экспортер мамлакатларга жавоб чораси сифатида киритганини таъкидлайди. АҚШнинг фикрича, кўпгина мамлакатлар ЖСТ қоидасига зид равишда турли ҳил нотариф ва субсидия чоралари орқали адолатли савдо тизимини инқирозга олиб келган, ЖСТ доирасида ислоҳотлар ва олдинга илдамлаш кун тартибида умуман келишув мавжуд эмас.
Шу билан бирга, унинг фикрича, Трамп маъмурияти ЖСТни ислоҳ қилиш мақсадини кўзламоқда, инқирозни юзага келтиришни эмас. Бундан ташқари, Қўшма Штатлар жаҳон савдосининг 8,5% ни ташкил қилади, яъни бошқа ЖСТ аъзоларининг улуши 90% дан ошади.
«Ҳар бир муаммо янги имконият яратади, шундан оқилона фойдаланиш асосий вазифа!», — дея хулоса қилади Ўзбекистон Президентининг ЖСТ масалалари бўйича махсус вакили.
ℹ️ АҚШ президенти Дональд Трамп 2 апрель куни импорт божлари оширилишини эълон қилди. Ўзбекистон, Қирғизистон, Тожикистон ва Туркманистон маҳсулотлари учун бож 10% миқдорида белгиланди — бу Америка товарлари импортига паритет бож қўлланиладиган мамлакатларга тегишли асосий тариф. Қозоғистон товарларига 27 фоизлик бож қўйилди, чунки бу республикага Америка маҳсулотларини етказиб беришда 54 фоизлик бож қўлланилади.
👉 Ўз навбатида, Қозоғистон Савдо ва интеграция вазирлиги «Қозоғистоннинг Қўшма Штатларга экспортининг муҳим қисмига қўшимча тарифлар қўйилмайди, чунки улар АҚШ маъмурияти қоидаларида назарда тутилган истиснолар рўйхатига киритилган» ини айтди. Бундай маҳсулотларга хом нефть, уран, кумуш, ферроқотишмалар ва бошқалар киради. Янги тарифлар Қозоғистоннинг АҚШга жами экспортининг атиги 4,8 фоизига таъсир қилади.
Вазирликнинг таъкидлашича, 2024 йил охирига келиб Қозоғистондан АҚШга экспорт 2 миллиард долларни, АҚШдан импорт эса 2,2 миллиард долларни ташкил қилган. Ўтган йили АҚШга экспорт қилинган 95,2 миллион долларни ташкил этган Қозоғистон товарлари гуруҳларига қўшимча божлар қўлланилади.
