Шерзодхон Қудратхўжа. Alter Ego каналидаги видеоинтервьюдан кадр
МДҲ давлатлари, хорижда яшовчи ватандошлар ва халқаро гуманитар ҳамкорлик бўйича федерал агентлик (Россотрудничество) Ўзбекистон Миллий медиа ассоциацияси, шунингдек, Мактабгача таълим вазирлиги (МТВ) Жамоатчилик кенгаши билан алоқаларни вақтинча тўхтатди. Бундай қарорга ушбу тузилмалар раҳбари Шерзод Кудрахўжанинг Россия ташкилоти раҳбари Евгений Примаков таъбири билан айтганда «русофобия кўриниши»га доир баёнотлари сабаб бўлган. Бу ҳақда РФ вакили ўзининг оммавий Telegram-каналида маълум қилди.
Примаковнинг аниқлик киритишича, Россотрудничество Қудратхўжа узр сўрамагунча, юқорида қайд этилган ташкилотлар билан ҳар қандай алоқани тўхтатади.
Шу билан бирга, россиялик ўзбек мулозимининг «русофоб фикрлари» республикада машҳур эмаслигини айтган. Примаков Тошкентда фаолият юритаётган маданият маркази, Рус уйи, кўплаб илмий ва таълим алмашинув дастурлари ва бошқаларга асосланиб шундай хулосага келади.
«Республика масъул вакилларига мамлакатларимиз ва халқларимиз ўртасидаги амалдаги мавжуд дўстлик, хайрихоҳлик, иттифоқчиликка асосланган ҳолда ушбу жирканч баёнотларни инкор этиш осонроқ бўлади», — деб таъкидлайди Россотрудничество раҳбари.
У Қудратхўжани «ота-онаси томонидан жуда ёмон тарбияланган, шубҳасиз, реалликдан узилиб қолган шахс» деб атаган. Ва унинг ўзи ва яқинларига Россияга кириш, у «ёқтирмаган» мамлакатда ўқиш ва тадбиркорлик қилиш имконияти тақиқланган тақдирда, ўзбекистонлик хафа бўлмаслигига ишонч билдиради.
13 февраль куни блогер Кирилл Альтманнинг YouTubeдаги Alter Ego каналида Ўзбекистон Журналистика ва оммавий коммуникациялар университети ректори, Миллий медиа ассоциацияси ва МТВ Жамоатчилик кенгаши раҳбари Шерзодхон Қудратхўжа билан интервью эълон қилинди.
Суҳбатда мулозим муҳожирларнинг давлат тилини ўрганиши мавзусига тўхталган. Хусусан, 1966 йилги зилзиладан сўнг СССРнинг турли бурчакларидан Тошкентни қайта тиклаган одамлар 40-60 йил ичида ўзбек тилини ўрганмаганлигини айтган.
«Карл Маркс таъкидлаганидек (бу ибора унга тегишли дейишади), ўзи яшаётган мамлакатнинг тилини билмаганларни икки хил тоифага ажратиш мумкин: биринчиси — босқинчи, иккинчиси — бу аҳмоқ, яъни ўйлай олмайдиган, фикрлай олмайдиган ёки ўқий олмайдиган одам», — деган Қудратхўжа.
У ўзбек тилида гапиришни билмайдиган бошқа миллат вакилларига ўзлари учун ким эканлигига аниқлик киритиб олишни таклиф қилади – босқинчими ёки аҳмоқ. Журналистика университети ректори «юртимизда яшайдиган, паловимиз, самсаларимизни ейдиган, [юртни] севадиган ва ҳурмат қиладиган, лекин тилимизни билмайдиган одамларни назарда тутган»лигига урғу беради.
«Бу кимгадир ёқмаслиги мумкин, лекин менимча, бу ё аҳмоқлик ёки ўзбекларга нисбатан мустамлакачилик, такаббурлик муносабатининг давоми, бунга ўзбекларнинг ўзлари ҳам айбдор. Чунки биз жуда меҳрибон, меҳмондўст, юмшоқмиз. Кимнидир кўрсак, дарров тилимизни унутамиз», — дея қўшимча қилган Қудрахўжа.
ℹ️ Шерзод Қудратхўжаев (илгари фамилияси шундай ёзилган, кейин унинг ўзи «ев» префиксидан халос бўлган. – «Фарғона» изоҳи) аллақачон тошкентликлар билан боғлиқ жанжалларга аралашиб, омма назарига тушган. Хуллас, 2018 йили интернетда ректор русийзабон кекса аёл билан жанжаллашиб, ундан ўзбекча гапиришни талаб қилгани акс этган видео пайдо бўлади. Аёл Ўзбекистонда туғилганини ва мамлакатни ўзиники деб билишини айтади. Амалдор унга «сен» деб мурожаат қилади ва унинг гапини бўлиб, «Уят! Уят!» деб бақирган.
