Ўзбекистон аҳолиси ўз даромадининг 40-50 фоизини озиқ-овқатга сарфлайди. Бу ҳақда мамлакат президенти Шавкат Мирзиёев 18 июль куни озиқ-овқат маҳсулотлари ишлаб чиқаришни кўпайтириш ва аҳоли даромадларини ошириш масалаларига бағишланган йиғилишда таъкидлади.
Президент дунёда озиқ-овқат хавфсизлиги хавфи ортиб бораётганига урғу берди. Экспортга чекловлар ва транспорт ва логистика занжирларининг узилиши муаммони янада кучайтирмоқда. Бу йил дунёда озиқ-овқат нархлари камида 20 фоизга ошиши кутилмоқда.
«Шу боис, юқоридаги хатарларнинг ҳалқимизга таъсирини юмшатиш учун ҳар бир микротуман, туман, вилоят даражасида аниқ ҳисоб-китоблар ва чора-тадбирлар зарур. Биз бунинг учун барча имкониятларни яратиб бердик», — дея давлат раҳбари сўзларини келтиради унинг матбуот котиби Шерзод Асадов.
Жумладан, йил бошидан буён пахта ва ғалла майдонлари қисқартирилганидан кейин бўшатилган 80 минг гектар экин ерлари аҳолига ажратилди. 785 минг киши иш билан таъминланди. Аҳолини уруғлик, кўчат ва ўғитлар билан таъминлаш учун инфратузилма йўлга қўйилди. Биргина жорий йилнинг ўзида томорқаларда ҳосил етиштириш учун 400 миллиард сўм (36,3 миллион доллардан ортиқ) имтиёзли кредитлар ажратилди.
Натижада ишлаб чиқариш ўсиб, нархлар нормаллашмоқда, деди Мирзиёев. Демак, сўнгги бир ой ичида ички бозорда помидор нархи уч баробар, бодринг 10 фоиз, картошка 30 фоиз, сабзи 15 фоизга арзонлашган.
Шунингдек, 6 ой давомида 821 минг тонна мева-сабзавот экспорт қилинди, бу ўтган йилга нисбатан 102 минг тоннага кўпдир.
Йил охиригача аҳолига яна 20 минг гектар, келаси йилда эса 100 минг гектар ер ажратилади. Ер участкаларининг умумий майдони 200 минг гектарга этади.
«Бу жуда катта имконият. Бу орқали қўшимча 1 миллион 200 минг аҳолини банд қилиш учун шароит яратилмоқда. Энг асосийси, агар туман ҳокими, ҳоким ёрдамчиси бу масалага ҳисоб-китоб билан ёндашса, озиқ-овқат ва ишсизлар масаласини бемалол ҳал қилса бўлади», – деди Шавкат Мирзиёев.
Давлат раҳбарига кўра, бугунги кунда 64 та туманда аҳоли ўз томорқасида 3 марта ҳосил олмоқда. Ҳосил яхши бўлса, битта оила 60-100 миллион сўмгача даромад қилиши мумкин.
Президент ҳудудларга серҳосил уруғлик ва кўчат етказиб бериш, кичик музлатгичлар ўрнатиш, иссиқхоналарни кўпайтириш бўйича кўрсатмалар берди.
Сув таъминоти оғир маҳаллаларда катта қудуқ қазиш харажатлари учун ажратиладиган субсидия миқдори 150 миллион сўмгача оширилиши белгиланди. Кичик қудуқлар учун Қорақалпоғистонда 5 метрдан, қолган ҳудудларда 10 метрдан ортиқ чуқурликнинг ҳар бир метрига 100 минг сўмдан субсидия берилади.
Ҳокимликларга июль ойи якунигача 820 минг гектар майдонда такрорий экинларни жойлаштириб, 11 миллион тонна маҳсулот етиштириш, келгуси йилгача етарли захира яратиш вазифаси қўйилди.
Маълумки, бу йилдан ғаллани етиштириш ва харид қилишни молиялаштириш бўйича янги тизим йўлга қўйилди. Фермерларга жозибадор нархлар таклиф этилгани ўз натижасини берди. Июлда биржага 88 минг тонна буғдой чиқарилгани ҳисобига, 1 тонна буғдойнинг ўртача нархи 30 фоизга арзонлашди.
Давлат ресурсига 1 миллион 842 минг тонна дон харид қилинди. Фермер ва кластерлар томонидан дон корхоналарига 574 минг тонна ғалла сақлаш учун қўйилди.
Жорий йилда Ўзбекистон ҳукумати ички бозорни узлуксиз маҳсулот етказиб бериш учун 7,7 миллион тонна буғдой ва 23 миллион тонна мева-сабзавот йиғиб олишни режалаштирган.