Ўзбекистон хорижий ҳамкорлар билан умумий қиймати 140 миллиард долларлик инвестиция шартномаларини имзолади ва келгуси йили қўшимча 50 миллиард доллар жалб қилишни режалаштирмоқда. Бу ҳақда Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 26 декабрь куни Олий Мажлис ва халққа қилган мурожаатида маълум қилди, дея хабар беради президент матбуот котиби Шерзод Асадов.
Президент глобал рақобат шароитида фақат юқори қўшимча қийматга эга маҳсулотлар ишлаб чиқарадиган мамлакатлар муваффақиятга эришишини таъкидлади. Ислоҳотларнинг асосий мезони барча соҳаларни инновацион ўсиш моделига ўтказиш бўлади. Фақат шу йилнинг ўзида янги технологиялар туфайли ҳар бир доллар маҳсулот учун энергия сарфи 13 фоизга камайди.
Мирзиёев 2030 йилга келиб иқтисодиётни 240 миллиард долларга етказишнинг ягона йўли барча соҳаларни замонавий технологияларга ўтказиш эканини таъкидлади. Бу ёндашув келгуси йилларда мамлакатнинг иқтисодий ривожланиши учун асос бўлади.
Хорижий ҳамкорларга қўйиладиган талаблар ўзгармоқда. Энди инвестиция қилинган ҳар бир доллар технологиялар трансфери, экспорт ўсиши ва маҳаллий кадрларни тайёрлашга ҳисса қўшиши керак.
«Яъни юқори технология ва янги компетенсияларни олиб кирган, экспортга ишлаган инвестор энг ишончли ҳамкоримиз бўлади», — деди президент.
Бундай стратегик инвесторларга лойиҳа учун ерлар бозор қийматида тўғридан-тўғри берилади. Ер тоифаси ўзгарганида нобудгарчилик учун тўловни 10 йилгача бўлиб-бўлиб тўлашга рухсат этилади. Уларга «ягона дарча» тамойили асосида комплекс хизмат кўрсатадиган электрон платформа ишга туширилади ва барча вазирликлар унга уланади.
Эркин иқтисодий зоналарга дунёнинг машҳур брендлари жалб қилинади. Ушбу зоналардаги корхоналар халқаро техник регламентлар, экологик ва меҳнат стандартларини қўллаши мумкин бўлади. Улар учун махсус инвестициявий, солиқ, божхона ва ҳуқуқий режим жорий этилади ва халқаро ҳуқуқ доирасида арбитраж низоларини кўриб чиқиш имконияти яратилади. Мирзиёев таъкидлашича, буларнинг барчаси келгуси беш йилда 180 миллиард долларлик хорижий инвестиция ҳисобига 1 миллион юқори даромадли иш ўринларини яратишга хизмат қилади. Инвестицияларни бошқариш самарадорлигини ошириш учун иқтисодиёт ва молия, инвестиция, саноат ва савдо вазирликларининг фаолияти тубдан қайта кўриб чиқилади.
Унинг сўзларига кўра, саноатда қўшимча қийматни ҳозирги 36,5 миллиард доллардан 60 миллиард долларгача оширишга қаратилган. 2026 йили 52 миллиард долларлик 782 та янги лойиҳани ишга тушириш режалаштирилган. Келаси йили 228 та йирик объект фойдаланишга топширилади.
Муҳим лойиҳалар қаторига Навоийдаги конларда ишлаб чиқаришни кенгайтириш ва «Мурунтов» конини ўзлаштириш киради. 2030 йилга келиб олтин ишлаб чиқариш 175 тоннага етиши кутилмоқда. Олмалиқ комбинатида мис катод ишлаб чиқариш учун 2,7 миллиард долларлик янги металлургия мажмуаси қурилиши бошланди. Самарқанд ва Қашқадарёда ўғит ва полимер компонентлари заводлари қурилмоқда.
Жами бўлиб, 2026 йилга келиб кимё саноатида 4,5 миллиард долларлик, тоғ-кон саноатида 3 миллиард долларлик ва нефть ва газ соҳасида 2 миллиард долларлик лойиҳалар ишга туширилади.
IТ соҳаси ва стартапларга алоҳида эътибор қаратилади. 2030 йилга келиб IТ хизматлари экспортини 5 миллиард долларга етказиш режалаштирилган. Келгуси йилда Тошкент шаҳри, Бухоро, Фарғона ва Тошкент вилоятида 4 та дата-марказ, 2 та супер компьютер ва 15 та олийгоҳда сунъий интеллект лабораторияси фаолияти йўлга қўйилади. Маҳаллий стартапларга хорижий бозорларга чиқишда ёрдам бериш учун Сингапур билан ҳамкорликда молиявий технологиялар офиси ташкил этилмоқда.
Мирзиёев шунингдек, капитал бозорини ривожлантиришга алоҳида тўхталиб ўтди. Маҳаллий компанияларга мамлакат ичида хорижий валютадаги облигацияларни чиқаришга рухсат берилади ва келгуси йили корхоналар илк бор халқаро бозорларда ҳам акцияларини жойлаштириши мумкин бўлади.
